سامانه بهره‌وری آب کشاورزی از مهم‌ترین ابزارهای برخط مدیریت چرخه آب در طبیعت است که با تلاش فعالان فناور یک شرکت دانش‌بنیان، ایران‌ساخت شد.

یکی از مهم‌ترین محصولات دانش‌بنیان شرکت هیدروتک توس، سامانه بهره‌وری آب کشاورزی معروف به سامانه سباک است. سامانه‌ای که به گفته مهدی خدیوی مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان، از ابزارهای برخط مدیریت چرخة آب در طبیعت محسوب می‌شود که با محوریت بخش کشاورزی، در جستجوی بهبود بهره‏وری آب است.

وی با بیان این‌که با توجه به نیاز مدیران برای مدیریت یکپارچه منابع و مصارف در بخش کشاورزی و منابع آبی، این سامانه­ها می­توانند نیاز آبی کشاورزی و بیلان آب در حوزه­های آبریز کشور را به صورت دقیق برآورد کند و با مدیریت تخصیص منابع آبی به بخش­های مختلف مصرف کننده در سطح کشور، و مانع از بروز تنش‌های آبی شود.

افزایش بهره‌وری از آب کشاورزی

به‌ هنگام‌ سازی نیاز آبی گیاهان، ارتقا، ایجاد ابزار تعاملی و به‌روزرسانی سند ملّی آب کشاورزی، برآورد بر اساس پهنه‌بندی متغیّرها به جای تکیه بر اطلاعات نقطه‌ای آن‌ها، یکپارچه‌ سازی اطلاعات و قابلیّت شخصی‌سازی و به‌روزرسانی، ایجاد بستر مدل‌سازی مشارکتی، مدیریت تصمیم‌یار، گزارش‌گیری، بهینه‌سازی ترکیب کشت، تدبیر در تخصیص، قابلیت اتصال به پایگاه‌های داده‌ای به‌هنگام داخلی و جهانی، را می‌توان از جمله مهم ترین اهداف این سامانه برشمرد.

از این طریق تعادل‏بخشی منابع آب و در نتیجه «پایداری آن‌ها، محیط‌زیست و کشاورزی» فراهم می‌شود. این سامانه، می‌تواند توازن معادلات بیلان منابع آب و تدقیق مؤلفه‏‌های ﺑﯿﻼن آب در مقیاس سالانه برای هر کدام از محدوده مطالعاتی کشور را محقق کند.

این سامانه، برآورد تمامی مولفه‏های بیلان، بررسی دامنه قابل تغییر مولفه‏های بیلان (حد بالا و پایین) جهت بررسی عدم قطعیت­ها، استفاه از نتایج بیلان برخط جهت تصمیم در تخصیص منابع آب به بخش­های مختلف مصرف کننده را مهیا می‌کند.

تفاوت قیمت با نمونه خارجی

این سامانه­ها هیچگونه رقیب داخلی و خارجی ندارد. اکنون قیمت محصول برای هر کدام از سامانه­ها سطح استانی حدود ده میلیارد ریال برآورد می­شود و نتایج آن، جایگزینی بر رویه‌های سابق در خصوص تولید سند ملی آب کشاورزی و محاسبات دستی بیلان خواهد بود.

تغییرات قیمت ارز و نوسان قیمت‌های موجود در بازار

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به اهمیت حمایت‌های ارزی از تولیدکنندگان محصولات دانش‌بنیان گفت: اکنون عمده ریسک‌های متوجه شرکت­های دانش بنیان تغییرات قیمت ارز و نوسان قیمت‌های موجود در بازار است که این امر باعث شده گاهی بسیاری از این شرکت‌ها نیازهای خود را به وسیله نیروهای علمی داخلی تامین کنند. از طریق بالابردن ارتباطات بین‌المللی و تخصیص ارز ترجیحی به شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توان بازار کشورهای همسایه را تصاحب کرد.

منبع، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری