محققان دانشگاه صنعتی شریف با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حسگری برای تشخیص سلول‌های سرطانی در آزمایش‌های تشخیص طبی و مراکز تحقیقاتی طراحی کردند.

تشخیص نادرست یا دیرهنگام سرطان، بلای جان بخش قابل توجهی از بیماران شده است و هدف از انجام این پژوهش ارائه روشی ساده، حساس، دقیق و ارزان قیمت است تا بتوان فعالیت آنزیم تلومراز به عنوان نشانگر انتخابی سرطان را تعیین کرد.

این پژوهش در قالب حمایت از یک پروژه پسا دکتری انجام و این حسگر ساخته شد. تشخیص زود هنگام سرطان اهمیت بسیاری برای بیمار دارد. در مراحل اولیه تشخیص بیماری پاسخ به درمان بهتر است و با این حسگر می‌توان در این مسیر قرار گرفت.

الهه کاظمی رحمت آبادی درباره این محصول گفت: از فناوری نانو برای تولید این بایو سنسور استفاده کردیم. استفاده برای تشخیص انواع سرطان‌ها یکی از مزیت‌های آن است. در این روش ما روی نمونه سلول افراد کار کردیم و میزان آنزیم تلومراز را اندازه گرفتیم و سطح بالای این آنزیم نشان دهنده وجود سرطان است.

بر اساس این گزارش، سرطان دومين دليل مرگ و مير در سراسر جهان تا اواخر قرن گذشته شناخته شد. در سال 2004، بیش از 4 ميليون نفر در سراسر جهان در اثر ابتلا به بيماری سرطان جان خود را از دست دادند که پيش بينی می ­شود اين رقم تا سال 2030 به 12 ميليون نفر برسد. 30 درصد از کسانی که از ابتلا به سرطان جان خود را از دست داده­اند در صورت تشخيص بيماری در مراحل اوليه شانس نجات و زنده ماندن داشتند. از آنجايی که سرطان از سلول­ های بدن خود شخص نشاُت می­ گيرد که درون بافت­ رشد کرده و به تومور تبديل می­ شوند، سيستم ايمنی بدن قادر به تشخيص آن نیست و با آن مقابله نمی­ کند. علاوه بر اين به جهت شباهت بين بافت سرطانی و بافت سالم تشخيص و درمان اين بيماری با پيچيدگی­ های زيادی همراه است.

روشی نوآورانه و کارآمدتر از روش‌های پیشین تشخیص سرطان

در حال حاضر تشخيص باليني سرطان متکي بر تکنيک­ هاي تصوير برداري و يا بررسي ریخت‌شناسی سلول­ها (سيتولوژي) و بافت­ هاي (هيستولوژي) مشکوک به بيماري انجام می‌شود. تکنيک­ هاي تصوير برداري به کار رفته براي تشخيص سرطان مانند اشعه ايکس، ماموگرافي، توموگرافي کامپيوتري (CT)، تصويربرداري رزونانس مغناطيسي (MRI)، آندوسکوپي و سونوگرافي حساسيت کمي دارند و توانايي آنها در تمايز قائل شدن بين ضايعات خوش خيم و بدخيم محدود است

يک روش مفيد و اميدبخش براي تشخيص زودهنگام سرطان، شناسايي و تشخيص موادي در خون و ساير سيالات بدن است که به دليل وجود تومور در بدن ظاهر مي­شوند. اين مواد که نشانگر ناميده مي­ شوند مي­ تواند پروتئين ­ها، کربوهيدرات‌ها و يا نوکلئيک اسيدهايي باشند که در اثر سرطاني شدن سلول­ ها به وجود مي­آيند. اندازه ­گيري سطح غلظتي نشانگر در بزاق، خون، ادرار يا مدفوع تشخيص بيماري در مراحل اوليه، تخمين خطر بازگشت بيماري و همچنين پيگيري درمان را امکان­پذير می‌کند. ارائه­ روشي ساده، حساس، صحيح و دقيق براي اندازه­ گيري تشخیص بیماری از روی نشانه‌ها، از اهميت زيادي برخوردار است و مي­ تواند به تشخيص زودهنگام سرطان کمک کند.