محققان در دانشگاه تهران موفق به حذف آلاینده های فلزی با ساخت دستگاهی بر پایه بخار سرد شدند.

علی وجودی مجری این طرح " عامل دار كردن مواد نانومتخلخل با گروه های تيولی و بررسی كاربرد آنها در حذف آلاينده های فلزی" که با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آن را انجام داده است گفت: علاوه بر كربوهيدرات‌ها، ليپيدها، اسيدهاي آمينه و ويتامين‌ها برخي از فلزات سنگين برای فعاليت بيولوژيكي سلول‌ها ضروري است. برخی از فلزات مانند آهن براي زندگی جنبه حياتی داشته و گروهی ديگر مانند مس و روی و سرب به مقدار جزئی برای فعاليت آنزيم‌ها ضروری هستند. اين فلزات به علت داشتن وزن اتمی ‌بالا فلزات سنگين ناميده می شوند. چنانچه ميزان ورود اين فلزات ضروری به بدن بيش از حد مورد نياز باشد ايجاد مسموميت می کنند.

وجودی ادامه داد: فلزات سنگين غير ضروری يا فلزات سمی ‌نيز در بدن آثار سمی توليد می کنند، به طور كلی فلزات سنگين موجود در محيط زيست يك خطر بالقوه برای موجودات زنده به شمار می آيند. انسان و حيوانات هميشه در معرض آلودگی با فلزات سنگين هستند. اينگونه فلزات با ترکیب های ضروری بدن از قبيل اكسيژن، گوگرد و ازت با گروه هايی همچونS ، SH، OH ، COO و COOH پيوند برقرار می کنند. از سویی بيشتر ترکیب های ضروري بدن از جمله آنزيم‌ها و پروتئين‌ها این گروه ها را دارند. در نتيجه فلزات سنگين موجب وقفه فعاليت آنزيم‌ها و اختلال در سنتز ترکیب های ضروري بدن می شوند. پس جذب و حذف فلزات از محیط بسیار با اهمیت و حیاتی است.

وی با بیان اینکه در این طرح با ساخت دستگاهی برای جذب این فلزات اقدام کردیم ابراز کرد: برای سنتز ترکیبات نانومتخلخل از دستگاه دست ساز که بر پایه بخار سرد کار می کند استفاده شد. هدف از انجام این طرح تهیه نانوذرات عامل دار شده و کاربرد آن به عنوان جاذب در حذف آلاینده های فلزی است. پایدار نگه داشتن نانو ذرات برای مدت طولانی بدون توده ای شدن یا رسوب کردن، یک نکته کلیدی در کاربرد آنها به عنوان جاذب در حذف آلاینده های فلزی است. به خصوص در مورد فلزات خالص همچون آهن، کبالت، نیکل یا آلیاژهای آنها که نسبت به اکسیژن موجود در هوا بسیار حساس هستند، استفاده از یک روش ساده و انعطاف پذیر حفاظت با یک لایه غیر قابل نفوذ ضروری است، به طوریکه اکسیژن نتواند به سطح ذرات برسد. این ساختارهای سنتز شده می تواند برای حذف آلودگی های معدنی پساب های صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.