محققان دانشگاه صنعتی اصفهان

موفق به ساخت یک دستگاه خشک‌کن شدند که مجهز به پمپ حرارتی است و به بازیافت انرژی کمک می‌کند.

نگهداری مواد غذايي همواره موضوع مورد توجه بشر بوده است. احتمالا خشك كردن مواد غذايي اولين روش نگهداري انسان با مشاهده دانه‌هاي طبيعي خشك شده بر روي ساقه‌ها محسوب می شود. آفتاب يكي از عوامل طبيعي مورد استفاده برای مواد غذایی است که در بعضي مناطق همچنان کاربرد دارد. البته بروز مشکلاتی در زمینه استفاده از این روش بشر را به سمت کاربرد روش های دیگر سوق داد. در حال حاضر روش هاي متعددي براي خشك كردن محصولات كشاورزي شناخته شده‌اند و بر اين اساس سيستم‌ها و دستگاه‌هاي متنوعي طراحي و ساخته شده‌اند.

به تازگی نیز محققان دانشگاه صنعتی اصفهان با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری موفق به طراحی و ساخت دستگاه خشک کن بستر شناور شده اند. این دستگاه مجهز به یک پمپ حرارتی است.

مرتضی صادقی مجری این طرح پژوهشی درباره این دستگاه بیان کرد: این خشک کن که کاربردی برای گیاهان دارویی دارد دارای بستری شناور است. به این معنا که با وجود سرعت هوای بالا در آن، محصول در محفظه خشک کن ثابت نیست. همچنین وجود پمپ حرارتی به بازیافت انرژی کمک می کند.

به گفته عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان، ايران جزء برترين توليد كنندگان محصولات باغی در دنيا است اما به دليل نبود تكنولوژی فرآوری پس از برداشت مناسب، قسمت عمده‌ای از محصولات توليدی، فاسد شده و از بين می‌رود. اين مسئله هم توليد كنندگان (كشاورزان) و هم مصرف كنندگان را از نظر اقتصادی تحت تأثير قرار می‌دهد. استفاده مطلوب از صنايع تبديلی محصولات كشاورزی (فرآوری پس از برداشت محصولات كشاورزی) می‌تواند كمك بسيار زيادی به اقتصاد ملی در بعد مصارف داخلی و صادرات کند.

صادقی در ادامه گفت: اگر از فرآيندها و دستگاه‌های نامناسب در اين زمينه استفاده شود، ممكن است كيفيت محصول نهايی آنقدر پايين باشد كه از نظر اقتصادی و غذايی نه تنها ارزش افزوده‌ای ايجاد نكند، بلكه فاقد ارزش نيز باشد. همچنين مسئله استفاده از سيستم‌ها و دستگاه های نامناسب فرآوری ممكن است باعث صرف هزينه‌های زياد شود. زيرا فرآوری محصولات كشاورزی و از جمله خشك كردن به عنوان نمونه‌ای از آنها، سهم زيادی از مصرف انرژی را به خود اختصاص می‌دهند. بنابراين، دستيابی به سيستم مناسب فرآوری محصولات كشاورزی از مهمترين دغدغه‌های محققان اين عرصه به شمار می‌رود.

وی همچنین ابراز کرد: در ايران محققان و متخصصان زيادي فرآيند خشك كردن محصولات كشاورزی را از جنبه‌های متفاوت مورد بررسی قرار داده‌اند، اما هيچ يك از آنها اين فرآيند را با استفاده از الگو‌های متفاوت وابسته به زمان بصورت خودكار مطالعه نكرده‌اند. بنابراين هدف كلی از انجام اين پژوهش طراحي و ساخت يك دستگاه خشك‌كن آزمايشگاهی با قابليت اعمال خودكار الگوهای خشك‌كردن متغير با زمان به منظور بهينه‌سازی فرآيند خشك‌كردن محصولات كشاورزی بود.